Peter Sterk
Massa
voorjaar 2000
 Rotterdamse
:Improvisatie
 Poel

 
Projectleider: Peter Sterk
 

Pianist/componist Peter Sterk ontwierp voor de R:IP een samenhangend geheel van grafisch genoteerde composities onder de titel ‘Massa’. Het muzikaal uitgangspunt omschreef hij als volgt:
 
‘Na vele millennia met een enorme ontwikkeling van uiteenlopende muziekculturen gaan we in dit project terug naar het begin. We proberen zelfs te beginnen vóór het begin. Hoe klonk muziek voordat er mensen waren? In een poging ons te ontworstelen aan de knellende greep van de cultuur roepen we de hulp in van geologische en biologische vormprincipes. Zo kunnen we klanken sorteren naar gewicht en omvang, zoals een waterstroom dat doet met zand en stenen. We verkennen de ruwe geluidsmassa, maar ook de stilte. Uit vele elementen bouwen we klanken en structuren op die soms ruig, dan weer breekbaar zijn. Ritme, melodie en harmonie zullen ontbreken maar kunnen opnieuw ontstaan.’

Door een ensemble van diverse akoestische instrumenten en zang, in secties ingedeeld, werden massa’s van verschillende aard geïnterpreteerd: Steenmassa, Watermassa, IJsmassa, Biomassa... De ‘Grenzen van de Stilte’ werden verkend, en in Zwerm en Zandstorm werden vluchtigere massa’s op hun weg gevolgd. De intrinsieke kwaliteiten en structuren van natuurverschijnselen werden op een abstracte manier verklankt door te werken met muzikale parameters als helder, zwaar, snel, traag, kort, lang, zonder natuurgeluiden letterlijk te willen nabootsen. Op bondige directieven van Peter werd door de muzikanten een eigen invulling gegeven aan de voorgeschreven parameters. Het resultaat was een opvallend coherent geheel van dynamische stukken met een meestal open klankkarakter. De composities Zwerm en Biomassa, waarin vormen door de muzikanten aan elkaar doorgegeven werden, leverden echter niet het gewenste muzikale resultaat op. Deze stukken hebben tijdens latere uitvoeringen plaatsgemaakt voor Samenzwering, een ander succesvol stuk in deze reeks composities met een hoog soortelijk gewicht.

‘Massa’ werd zowel door de uitvoerende muzikanten als door publiek positief gewaardeerd. De heldere benadering van Peter Sterk maakt dat de muziek toegankelijk is en tegelijkertijd diepgang kan bewaren. Na een uitvoering op 21 mei in Dodorama zijn de meeste stukken nog enkele malen in reprise genomen, te weten in Extrapool (Nijmegen) op 24 december en later tijdens het SWING-festival van 27 januari 2001. Ook op uitnodiging van de Stichting Bevrijdingsfestival voor het festivalprogramma van 2001 in de Laurenskerk besloot de R:IP nogmaals een aantal van de composities te presenteren. ‘Samenzwering’ werd op 12 november 2000 voor het eerst uitgevoerd tijdens het R:IP-festival ‘De Tijd Vliegt’. 
 

musici:

Willy Bakker - vocalen
Ab Bol - contrabas
Pierre Verbeek - cello
Klaas Visser - gitaar
Hugo van Rooij - piano
Lars Skoglund - gitaar
Katja Vetter - slagwerk
Han van Hulzen - slagwerk
Hans Tonino - fluit, piccolo
Guus Derkzen - altsaxofoon
Henk Ribbink - sopraansaxofoon

Peter Sterk - concepten, leiding


 
De muziek van Massa is op cd uitgebracht. Verkrijgbaar bij de R:IP en in de WORMwinkel. Zie ook de pagina met cd-uitgaven.