Synesthesie II  Rotterdamse
:Improvisatie
 Poel

 
 
Projectleiders: Joost van Veen en Guus Derkzen
 
 

Synesthesie is het verschijnsel waarbij een stimulus in het ene zintuig wordt ontvangen en in een andere een gewaarwording oproept. Vaak gaat het om een koppeling tussen geluid en beeld. Iedereen heeft wel z'n eigen ervaringen en opvattingen waar het gaat om de werking van muziek op de verbeelding. Sommigen laten een ware film aan hun geestesoog voorbijtrekken, anderen visualiseren bewegingen, structuren of kleuren, terwijl er ook mensen zijn die in de huid van de muzikant kruipen en het idee hebben zelf te spelen. Het verschijnsel 'synesthesie' is een veel dwingender, want door een neurologische afwijking veroorzaakt, verband tussen horen en zien. Het visuele zintuig resoneert als het ware mee op de frequenties die door het gehoor ontvangen worden. Aan de enkeling die met deze afwijking behept is, dringen zich onontkoombaar kleuren in het gezichtsveld op en dan met name wanneer de frequenties in het geluid 'sterk' zijn: hard, monotoon of dissonant. Musicus Guus Derkzen raakte na het horen van een radioprogramma over dit onderwerp gefascineerd door het verschijnsel.

Het project Synesthesie in 2001 deed een poging klank en beeld met elkaar te associëren, om zo een suggestie van synesthesie op te wekken. In Synesthesie 2 wordt een poging gedaan om beeld, kleur en geluid zo dicht bij elkaar te laten aansluiten, dat er een voor de luisteraar - kijker een ervaring van een logische eenheid overkomt. Voor dat doel worden beeld en geluid op elkaar afgestemd vóór aanvang van de gezamenlijke repetities. Door R:IP-leden Robin Schaeverbeke en Peter Sterk is een 'elektronisch framewerk' gemaakt. Joost van Veen heeft filmmateriaal gemonteerd, dat met behulp van vele projectoren live gemixt wordt. Deze zaken vormen de basisingrediënten. De musici werken, onder directie van Guus Derkzen en al improviserend, naar een klinkend aandeel in de verbeelding van synesthesie. 

Wetenschapper Crétien van Kampen gaf bij de uitvoering op 23 mei 2003 een lezing. Hij heeft veel gepubliceerd over synesthesie. Lees meer op http://home-1.worldonline.nl/~cretien/pub/syn.htm.